Deze blog over systema in het dagelijks leven heb ik een tijd terug al in het Engels op de social media gezet. Maar mensen vroegen voor de Nederlandse vertaling. Bij deze dan

Systema in ons dagelijks leven.

Toen ik met Systema begon, had ik niet verwacht dat het zou zijn wat het was. YouTube bestond nog niet, dus ik had alleen de ervaring en de lessen van Arend. Ik had ervaring in een aikidostijl waarbij de nadruk niet lag op techniek maar op ademhaling. Terugkijkend was dat een pluspunt en het heeft mij enorm geholpen met mijn begrip in systema. In het begin ervaarde ik de zware trainingen en de zware slagen. Maar het was zwaar omdat ik niet gewend was om op die manier te trainen.

Ik ontdekte dat ik niet zo goed kon ademen als ik dacht. Misschien kon ik dat wel, maar dat was alleen op momenten van weinig stress. Toen ik zwaarder begon te trainen, dacht ik dat mijn adem tekortschoot. Ik was toen nog student, dus mijn trainingstijd was beperkt, nogmaals, dat was mijn idee. Maar zoals ik al had ervaren uit mijn vorige trainingen, was ademhalen iets wat je altijd en overal kunt trainen.

Zoals al zo vaak eerder beschreven, zijn de ademhalingsprincipes van systema gemakkelijk te vinden. Maar moeilijk te beheersen. Ik schrijf dit niet om je antwoorden of de beste trainingstips te geven. Er zijn mensen die veel beter gekwalificeerd zijn dan ik om dit soort advies te geven. Maar wat ik wel wil delen is wat systema betekent voor mijn dagelijks leven. Een paar jaar geleden schreef ik over wat Systema voor mijn ADHD doet, dus daar zal ik deze keer niet op focussen.

Veel mensen zijn betere vechters dan ik, daar ben ik zeker van. Het internet staat er vol mee. En ze weten het allemaal beter dan mensen die Systema van Mikhail of Vladimir hebben meegemaakt. Ik weet dat het gevechtsgedeelte werkt, maar in een echte confrontatie ziet het er niet zo mooi uit als tijdens een training. Het is nog steeds indrukwekkend, maar echt geweld is verre van een trainingsoefening. Dus als het niet de letterlijke oefening is die ons de vaardigheid in de strijd brengt. Het is wat de oefening ons leert. En hier zijn enkele hoogtepunten die ik heb geleerd tijdens de training van Systema en die mijn leven nuttiger hebben gemaakt en mij een beter mens hebben gemaakt.

Afstand en positie

Als de afstand te klein is, ben je afhankelijk van je reflexen. Misschien kun je het halen (ik betwijfel het). Maar je hebt geen controle over wat je doet, en iemand raakt meer gewond dan nodig is. Ik werk graag zo dat ik tijd heb en bewust kan zijn van wat ik doe. Een van de dingen die veel helpt, is de juiste afstand. In mijn werk laat ik mensen zelden binnen handbereik. Ze moeten altijd minstens een halve stap zetten om op armlengte te komen. Dit maakt dat ik tijd win, om te kijken wat men van plan is.

Positie

Het volgende waardoor ik tijd win, zijn positie. Door op een bepaalde manier te gaan staan, elimineer je veel dingen die een potentiële aanvaller kan doen. Dit kan gedaan worden door intentie of door iemand een groot doelwit aan te bieden. U kunt bijvoorbeeld uw hand reiken terwijl u op het punt staat deze te schudden. Veel mensen grijpen het automatisch. Ze zien alleen de uitnodiging die je ze geeft.

Een ander goed voorbeeld is dat je jezelf zo positioneert dat ze alleen jouw zijkant als doelwit hebben. Dit maakt hun potentiële doelwit een stuk kleiner. En het beste deel van een goede positie zorgt ervoor dat je uit de aanvalslinie komt, en als je het goed doet, verdwijn je voor de aanvaller. Hun geest verliest je echt voor een moment. Dat is genoeg voor een tegenaanval.

Wat mij opviel toen ik dit begon te begrijpen, dat ik tijdens een pittig gesprek mezelf zo verschuif dat ik niet in een directe lijn sta met de persoon met wie ik het gesprek voer. Door een beetje te draaien maak ik mezelf minder doelwit, maar het werkt ook op emotioneel en psychologisch vlak. Er staat dat ik bereid ben te luisteren en het op dezelfde manier wil zien als de persoon met wie ik praat. Daardoor zijn ze meer op hun gemak en krijg ik meer van hun kant van het verhaal te horen.

Levelen

Met wie jij ook werkt, oefeningen in Systema werken beide kanten op. Dat betekent dat je jezelf moet vergelijken met de persoon met wie je werkt. Als zij op vaardigheidsniveau 1 werken, werk jij op vaardigheidsniveau 1. En zo verder. Maar levelen is meer dan dat.

Je kunt het duidelijk zien aan het meswerk van Vladimir. Hij brengt zijn lichaam parallel met het mes, waardoor de kans kleiner is dat hij zich snijdt. Deze oefening leert je omgaan met een hogere vorm van stress dan jij in jouw dagelijkse leven tegenkomt. Als jezelf met een mes parallel kan brengen, wordt het gemakkelijk om te levelen met de boze buurman.

Je kunt deze vaardigheid ook trainen door te duwen en je lichaam parallel op de arm van de persoon die je duwt. Hoe minder je ermee beweegt, hoe meer intern je begint te levelen. Dat het er voor de toeschouwer uiteindelijk op lijkt dat je helemaal niet beweegt. Maar voor de aanvaller is het alsof je tegen een gordijn duwt.

Al ga ik in mijn dagelijks leven soms wat onder het niveau van iemand of iets daarboven. Maar om dat correct te doen, moet je eerst leren levelen. Want als je het op de verkeerde manier doet, kan het escaleren of word je omvergeduwd.

Ontspanning

Het is één van de pijlers, dus er wordt veel over verteld. Ik zal dit dus kort houden. Als je de juiste hoeveelheid ontspanning vindt, beweegt je lichaam vrij. Het wordt niet beperkt door spanning, maar het is niet zwak. Het is vol en klaar om te werken.

Ik had altijd moeite met op tijd reageren. Maar hoe meer ik de juiste ontspanning vond, hoe sneller ik werd.

Wij hebben bij mij thuis een kast waar ik te veel kopjes in zet. Dus soms doe ik hem open en valt er een kopje. Meestal kan ik het vangen met dezelfde hand waarmee ik de kast opende. Het lijkt een reflex, maar dat is het niet. Omdat ik op de een of andere manier zie dat het is gebeurd en ik de bewuste keuze maak om het te grijpen. Het is alsof de tijd langzamer gaat, ik pak de beker en ga verder met waar ik mee bezig ben. Als mijn ontspanning niet correct is en hetzelfde gebeurt, vang ik soms de beker en soms niet, maar in beide gevallen heb ik na het vallen een stop. Ik moet mezelf herinneren.

Als er iets gebeurt in mijn leven en daarna, heb ik een moment nodig. Vertelt dat mij dat ik niet de juiste ontspanning had voor wat ik deed.

Herstellen

Systema is uniek omdat we worden uitgedaagd om onszelf te herstellen en te herstellen. Dit doen we door elkaar te slaan, elkaar onder druk te zetten en onszelf te leren herstellen.

Deze vaardigheid is zo belangrijk in mijn werk en wordt zo onderschat dat we de neiging hebben om het te vergeten. Maar ik denk dat hoe beter je leert herstellen, hoe meer je uit het dagelijkse leven kunt halen.

Voor sommige van mijn cliënten bij Breath and Body is dit hun grootste eye-opener. Dat ze zichzelf kunnen herstellen. Als je slagen, messen en zwepen aankunt en jezelf kunt herstellen. Dan is het ook mogelijk om van een heftige ruzie te herstellen. Door de tools die je tijdens de training aangereikt krijgt, te gebruiken en toe te passen op momenten dat je spanning opbouwt, zie je langzaamaan dat je jezelf kunt herstellen. En de snelheid waarmee men herstelt, wordt steeds sneller. Dus uiteindelijk lijkt het erop dat je geen tijd nodig hebt om te herstellen. Maar je hebt net geleerd hoe je jezelf kunt herstellen, en je hebt niet veel tijd nodig.

Zelfkennis

Nog eentje die veel zegt. Ik kan hier dus snel werk van maken. Hoe meer je jezelf kent, hoe makkelijker bovenstaande punten zijn.

Voor mij zijn de beste oefeningen hiervoor de langzame push-ups, squats, sit-ups en leg raises. Kun je eerlijk zijn tegen jezelf, of vul je jezelf met zelfmedelijden?

Met stress omgaan

Ik heb nog steeds de neiging om gestresseerd te raken over tests als ik feedback moet krijgen. Het komt met ADHD, maar het vermogen om er voor mij mee om te gaan, komt met Systema. Als je met de stress op de mat om kunt gaan, pas dan toe wat werkt in je dagelijks leven. Voor mij was het besef dat de regels voor fysieke stress ook gelden voor mentale stress. Maar in eerste instantie lijkt het moeilijker, omdat mensen niet begrijpen waarom je je ademhaling verandert of sommige spieren aanspant om ze daarna te ontspannen. Maar doe het en zie de resultaten. Het zal uiteindelijk kleiner worden.

Ik hoop dat dit je enkele ideeën geeft hoe Systema-training nuttig was voor mijn dagelijks leven en niet alleen op gevechtsniveau. Het gevecht in de training is voor mij een controle of ik al het bovenstaande kan doen op het juiste niveau dat past bij de situatie waarin ik me bevind.

Ik hoop dat deze inzichten je helpen bij je training, ik hoop jullie allemaal snel te zien.

Mocht jij graag advies willen hebben hoe dit naar je dagelijks leven te brengen neem dan contact met mij op.

Systema in het dagelijks leven
Jaro met Aalt Aalten en Arend Dubbelboer. Twee van mijn leraren die mij geïnspireerd hebben om de vertaling naar het dagelijks leven te maken.